پژوهش عمل نگر به عنوان یک رهیافت جدید در حوزه دانش و بررسی، منجر به ایجاد یک رابطه ای مابین دانش ذهنی و اقدامات شخصی و اجتماعی لحظه ای شده است.

هدف از پژوهش عمل نگر عبارت از پیشرفت افراد، جامعه آنها و اکوسیستم هایی می باشد که این افراد بخشی از آن هستند.

پژوهش عمل نگر دارای دو جنبه می باشد: یکی از این جنبه ها عملی می باشد که مربوط به ایجاد فرآیند های بررسی است و برای زندگی روزمره افراد مفید است؛

جنبه دیگر پژوهش عمل نگر عبارت از جنبه فلسفی و سیاسی آن می باشد و بخشی از یک نهضت برای اطمینان یافتن از این مورد است که موراد فرض شده به عنوان دانش دارای ماهیت فلسفی، شراکتی و عمل گرایانه هستند.

هدف از روش پژوهش عمل گرایانه ایجاد یک سری فضاهای ارتباطی باز و راحتی می باشد که در آن افراد بتوانند یک مکالمه راحتی با هم داشته باشند، نگرانی های خودشان را مشخص کنند .

در سیکل های مربوط به اقدام و انعکاس قرار داشته باشند تا ایده های قرار گرفته در مرحله انعکاسی و به صورت آزمایشی، در مرحله آزمایش واقعی به صورت سیستماتیک و مشخص آزمایش شوند. در ادامه تعاریف دقیق تری از پژوهش عمل نگر بیان شده است.

عمل گرایانه

هدف اصلی پژوهش عمل نگر عبارت از ایجاد دانش عملی می باشد که منجر به رفع مشکلات مربوط زندگی شخصی و حرفه ای می شود.

هدف گسترده تر عبارت از آن افزایش رفاه (از نظر اقتصادی، سیاسی، روان شناختی و معنوی) افراد و جوامع و ایجاد روابط منصفانه تر و پایدارتر آنها با اکولوژی = سیاره ای می باشد که بخشی از آن هستند.

مشارکتی

پژوهش عمل نگر یک فرآیند مشارکتی و دموکراتیکی می باشد که هدف آن تحقیق کردن همراه با، برای و به وسیله افراد، اصلاح کردن توازن قدرت در ایجاد دانش و انجام دادن آن با یک روش تربیتی می باشد که توانایی شرکت کنندگان را در زندگی شخصی شان افزایش می دهد.

مشارکت در سطح روش شناختی اهمیت زیادی دارد، چرا که بدون سروکار داشتن با یک روش نمی توان آن روش را مطالعه کرد و بهبود داد (چشم انداز و اطلاعات به راحتی قابل دستیابی نیستند) .

یک فرد فقط در صورتی می تواند زندگی افراد را مطالعه کند که به صورت شخصی، به عنوان یک حامی ارادی و یک فرد مهم با آنها ارتباط داشته باشد.

همچنین مشارکت یک فرآیند اخلاقی و سیاسی هم می باشد. افراد توانایی و حق تصمیم گیری هایی را دارند که بر روی آنها تاثیر گذار است .

همچنین این حق را دارند که نسبت به آنها مطلع باشند؛ پژوهش عمل نگر یک نقش مهمی در افزایش قدرت و اختیار افراد دارد.

روش های مختلف شناخت

پژوهش های عمل نگر بر مبنای روش های شناخت گسترده ای صورت می گیرند. این “معرفت شناسی توسعه یافته” از طریق تجربیات روزمره شروع می شود و منجر به توسعه دانش از زندگی مرتبط می شود.

بنابراین شامل موارد تجربی و مفهومی است؛ حالت های نمایشی از طریق داستان، تئاتر، هنرهای گرافیکی و موارد مشابه صورت می گیرند؛

شناخت گزاره ای از طریق نظریه و مدل صورت می گیرد؛ همچنین شناخت عملی در مهارت ها و دستاوردها مشخص می شوند.

هدف های ارزشمند

اهداف عملی بیشتر بر روی ابعاد اخلاقی و معنوی پژوهش عمل نگر متمرکز هستند – این موارد عبارت از فرآیند بدون ارزش نمی باشند، ولی یک تحقیق صورت گرفته در مورد هدف های ارزشمند، منجر به ایجاد یک سری ابهامات و سوالاتی در رابطه با ارزش ها، اخلاقیات و معنویات شد.

بنابراین هیچ نوع قطعیتی وجود ندارد. انتخاب اخلاقی همواره عامل ایجاد توازن مابین موارد رقابت کننده بوده است.

بنابراین در حین اجرای یک پژوهش عمل نگر ممکن است این سوال مطرح شود که چه نوع اهداف ارزشمندی دنبال می شوند و آیا این اهداف مناسب و مرتبط هستند.

پژوهش عمل نگر
پژوهش عمل نگر

حالت نوظهور

پژوهش عمل نگر خوب در طول زمان و در یک فرآیند تکاملی و توسعه ای ایجاد می شود و طی آن افراد مهارت های خودشان راتوسعه می دهند.

جامعه ها توسعه می یابند، شناخت از مسائل عمیق تر می شود و روش مورد استفاده در طول زمان رشد می کند، توسعه می یابد، انتقال پیدا می کند و تغییر می یابد.

موارد نوظهور می توانند منجر به تغییر سوالات مد نظر شوند و روابط، اهداف و موارد مهم تغییر پیدا کنند.

این موارد باعث می شوند که پژوهش های عمل نگر قابل برنامه ریزی نباشند و در قالب روش های سخت و سریع نتوانند تعریف شوند ولی همواره منجر به ایجاد کارهای هنری نوظهور شوند.

پژوهش شخص اول، شخص دوم و شخص سوم

پژوهش عمل نگر شامل افراد، گروه های کوچک و نهادهای اجتماعی و سازمانی گسترده تر می باشد.

پژوهش عمل نگر در سطح فردی (پژوهش شخص اول) یک سری سوالای را در مورد تغییر شخصی و حرفه ای ایجاد کرده است و سوالاتی از قبیل “من به چه نحوی می توانم کار خودم را بهبود دهم؟” شده است.

پژوهش واقع نگر شخص دوم در مرحله گروهی رو در رو، به افراد مختلف این اجازه را داده است که با هم یک نگرانی رایج و مشترکی را شناسایی و رفع کنند.

برای مثال بحث فعلی بر روی نحوه شناسایی مسائل در یک سطح گستره تر اجتماعی و سازمانی توسط پژوهش عمل نگر و از طریق شبکه های بررسی صورت می گیرد .

انواع فرآیندهای مربوط به گروه های بزرگ و کنفرانس های مکالمه ای به عنوان عوامل اصلی تحقیق متمرکز هستند.

روش های روش شناختی

این اصول گسترده تحقیقی در عمل با تاکید بر مکاتب و رسومات مختلف صورت می گیرند.

این نوع تحقیقات جزء گروه گسترده پژوهش عمل نگر می باشند و انواع مختلفی دارند که برای مثال می توان به علم واقع نگر، پژوهش عمل نگر، تحقیق مبتنی بر حق شناسی، تحقیق مبتنی بر مشارکت، تحقیق عمل نگر مشارکتی و سایر موارد اشاره کرد.

نوشته شده توسط: Peter Reason

ترجمه : دکتر دادخواه